Feest van (h)erkenning
In het vervolg lees je over invloedssferen en de dimensies, die van invloed zijn op het gevoel de ander te kennen misschien wel te willen zijn. De dimensies zijn vetgedrukt. Het is belangrijk, dat de pasgeborene een affectieve relatie ontwikkelt met vader en moeder: een warme bloedband tussen ouders en het kind. Verschillende redenen kunnen er voor zorgen, dat daar minder van komt. Bv. autisme, adoptie, verwaarlozing of mishandeling. Hechting is erg belangrijk. Een goed voorbeeld doet goed volgen. Je put energie en eigenwaarde uit dat goede voorbeeld. 'Zo wil ik graag zijn'. Primaire invloedssfeer: Ouders en opvoeders dragen in eerste aanleg het meest bij tot een sociaal emotioneel evenwichtig persoon(tje).
Gaan we weg van het ouderlijk nest dan komen we in de secundaire invloedssfeer: de directe omgeving, die bijdraagt met goede voorbeelden, rolmodellen en identificatie met individu(en) en groep(en). Denk aan familie, kennissen, buren, vereniging e.d. Je spiegelt je aan de ander, neemt onbewust of bewust taal, intonatie, gedrag van de ander over. Tot slot is er nog de tertiaire invloedssfeer: de wereld, die je bekend wordt door reizen, internet, film, cultuur en natuur, die het aanbod van voorbeelden vergroot.
Spiegelen & spiegelneuronenAl eerder vertelde ik, dat ik vaak het idee heb de ander al 'ergens van te kennen'. Hij of zij refereert aan mijn eerdere ervaringen, indrukken en waarnemingen, die een positieve indruk op mij hebben gemaakt. Ik herken iets in de ander: oogbeweging, intonatie, beweging, woordkeus etc. Hij of zij heeft iets uit één of meerdere invloedssferen, dat bij mij dat gevoel van herkenning opwekt. Ik herken voor een gedeelte ook mijzelf in de ander. Wat de ander doet spiegelt zich in onze hersenen. De zogenaamde spiegelneuronen zorgen voor deze spiegeling, het 'nabootsen'. Een mooi voorbeeld van spiegeling en de werking van de spiegelneuronen zie je in het filmpje, dat aan de VideoTip is gelinkt: 'Bodhisattva in de metro'. Laatst zat ik in een groepje en keek ik een ander aan, terwijl ik langzaam langs mijn mond veegde. Vrijwel op hetzelfde moment nam degene, die ik aankeek de beweging over. In de reclame wordt ook van die spiegeling gebruik gemaakt. Je kent vast de uitspraak van de autoverkoper 'Wat hebt u leuke kinderen!´. Ookal heb je helemaal geen leuke kinderen voor dát moment voelt het wel (even) zo.
'Rapport' begrip uit de NLP
Een psychiater en hypnotherapeut Milton H. Erickson verstaat de kunst om tijdens een langdurige periode 'rapport' te krijgen met een cliënt, die in het begin alleen wartaal uitslaat en tenslotte in staat is om zich zonder wartaal uit te drukken. Dat doet hij door voortdurend en zo nauwkeurig mogelijk af te stemmen op houding, bewegingen, gebaren, uitdrukking van emoties, intonatie, spreektempo, ademhaling, metacommunicatie en metacognitie. Hij streeft naar verbinding en afstemming. In eerste instantie volgt hij de ander en naar mate de verbinding tot stand komt neemt hij de leiding en het voorbeeld van gedrag over. Dit is een subtiel proces. Er zijn een tiental fasen te onderscheiden om dat 'rapport' te bereiken:
1. Aandachtig luisteren
2. Samenvatten
3. Exploreren - doorvragen
4. Sturende vraag stellen
5. Alternatieve interpretaties geven - suggereren
6. Open instructies geven
7. Gesloten instructies geven - aanwijzingen geven, sturen
8. Uitdagen
9. Confronteren
10. Provoceren - uitlokken
Waar ken ik u van?
Het is niet alleen de herkenning van een persoon. Het is óók de indruk, dat hij of zij sterk refereert aan dat wat je zelf bent, hebt meegemaakt, aanvoelt, aan spiegelt. Het is een gevoel van sociale veiligheid. Het kan overigens ook tegenovergesteld zijn: een indrukwekkende ervaring, belevenis met iemand, kan als het ware weer opkomen bij het ontmoeten van een persoon, die om welke reden dan ook 'spiegelt' aan een oude omstandigheid. Laten we hier van het positieve uitgaan: de ontmoeting roept positieve herinneringen op, herkenning.
Aandacht, respect en afstemming
Afstemming, lees effectieve communicatie, ontstaat als er zo volledig mogelijk aandacht is voor de ander, de inwendige stem is uitgeschakeld. De volgende ZevenTips, LiteratuurTip en VideoTip geven een steuntje in de rug om dat te bereiken. Tot Commutalis. Je wordt er gewoon beter van! Meld je aan voor 'De werkplaats van de communicatie'. (Zie Commutalis 'Agenda'.)
Zeven tips:
1. Verdiep je in de ander.
2. Verdiep je in jezelf in relatie tot die ander.
3. Concentreer je op volledig luisteren.
4. Stem af op de ander, check of er verbinding is.
5. Ga na wat je met de ander wilt, voor ogen hebt.
6. Ga na wat de ander aan jou heeft.
7. Besteed aandacht aan de relatie.
LiteratuurTip: Essenties van NLP, Sleutels tot persoonlijke verandering, Lucas Derks & Jaap Hollander, ISBN 90 6325 478 4
VideoTip: https://youtu.be/iVekS_cOVfM
Meer weten én oefenen?
Meld je aan voor 'De werkplaats van de persoonlijke communicatie'.